نقوش هندسی در معماری اسلامی

اولین کتاب طرح های هندسی اسلامی از اریک بروگ به زبان فارسی است که (از زبان هلندی)، حتی قبل از ترجمه به زبان انگلیسی، ترجمه شده است. هریک از نقوش موجود در این کتاب، از یک اثر هنری یا بنای خاص گرفته شده که نام و تاریخ پیدایش و موقعیت مکانی آن در بالای صفحه مربوط آمده است.

در تاریخ، به دو شکل ارائه شده است. تاریخ اول، با سیستم کشورهای غربی (میلاد مسیح) و تاریخ دوم، با تقویم کشورهای اسلامی (هجرت پیامبر) مطابقت دارد. مبدا تاریخ در کشورهای اسلامی ، هجرت حضرت محمد (ص) از مکه به مدینه، مصادف با ۱۶ جولا ی ۶۲۲ میلادی است و هجری قمری نامیده می شود. ممکن است این نقوش در مکان‌های مختلفی به چشم بخورند؛ اما بناها و آثار هنری منتخب این کتاب، بیانگر میراث هنری غنی جهان اسلام هستند. نقوش هندسی در سبک‌های بسیار متنوعی وجود داشته‌اند و تمایل استفاده از هر سبک خاص، به عوامل زمانی و مکانی وابسته بوده است. این کتاب نقوش بسیار متنوعی را به تصویر می کشد. به علاوه، نشان می‌دهد که چگونه نقوشی که در اولین نگاه بسیار متفاوت به نظر می‌آیند، اشتراک‌های ساختاری بسیاری دارند.

اکثر نقوش هندسی موجود در هنر اسلامی بر مبنای تکرار یک طرح ابداع وخلق شده اند و معمولا این نقش در داخل یک مربع یا یک شش ضلعی محدود می شود.اغلب نقوش هنگامی جلوه ی واقعی خود را به دست می آورند که تکرار شوند

نقوش هندسی اسلامی برای هر کس پیامی دارند. عمقش بستگی به بصیرت آن شخص. از حداقل آرامش در سیر کردن در رنگ ها و تناسبات آرام بخش و متوازن آن ها برای بنده خدایی خسته از شلوغی شهر و مشغله، سیر و نگاهی که روح را می نوازد،
تا حکمت ها و رازهای الهی برای علمای باطن، تا کشف پیچیده ترین فرمول های ریاضی برای ریاضی دانان مدرن که حیرت می کنند از چنین فرمولهای پیچیده ریاضی در طراحی بنّایان و هنرمندان گمنام و ساده و بی امضا.
همانطور که اشاره کردیم الفباهای سنتی نیز چنین اند. لایه پس از لایه نماد و رمز و راز. عددی و تصویری

بالا، مربع ۱۵٫ عددی مهم
پایین، نام الله عزوجل و مربع عددی ابجد آن که مقدارش را ۶۶ می نویسند

این تناسبات در موسیقی نیز همانند صدای انسان، آواز پرندگان، منطق الطیر، صوت کواکب و کرات و افلاک و اصواتی که می شنویم و نمی شنویم، همه جا هستند

با ریختن گردها روی صفحه ای فلزی و زدن نت های متفاوت، اشکال هندسی منظم متفاوتی شکل می گیرند.

منبع : سایت مینیاتور